Franciska's Onschuldige Aarde - Piet Van Sabben

Van Elikser UITGEVERIJ mocht ik dit boek recenseren. Ik wil ze daar hartelijk voor danken.

Waar gaat het boek over? 

‘Het kostte de straat zichtbaar moeite om de feestneuzen af te zetten. Dat buurman Bresser, die nu al vier dagen lang – microfoon in de hand – de festiviteiten leidde alsof hij nooit iets anders gedaan had, straks, na een lange werkdag, weer in zichzelf gekeerd en lichtelijk gebogen, bijna als een geslagen hond, hun huis voorbij zou sjokken op weg naar het avondeten, was moeilijk te bevatten. En wie had ooit vermoed dat meneer Goede, het kleinste kereltje van de straat, alle langbenige concurrenten ruim achter zich zou laten bij de hardloopwedstrijden? Zelfs Hannes, bij de bevrijdingsfeesten nog zo succesvol, moest het nu tegen hem afleggen, want meegedaan had hij wel, ook al vond Ciska dat hij zulke dingen nu maar aan de jongeren over moest laten.’

In dit boek vertelt Piet van Sabben over het gezin waarin hij opgroeide. Zijn moeder, Ciska, is een flinke vrouw en zijn vader, Bram, een begaafde man met een zwakke gezondheid. Samen krijgen ze vier kinderen, Cees, Marietje, André en Piet. Het gezin heeft sterk te lijden onder de crisisjaren en vader Bram wordt getroffen door ziekte. Franciska, die zelf geestelijk niet sterk is, blijft achter met vier jonge kinderen. Later hertrouwt ze met de goeiige Hannes en samen krijgen ze nog een kind, Hans.

Op aansprekende wijze, in een prachtige stijl, beschrijft Piet van Sabben hun leven. De voortdurende strijd tegen de armoede. Het gevecht tegen de depressies van zijn moeder. De oorlogsjaren, die de kinderen grotendeels ver van hun ouderlijk huis moesten doorbrengen.

In deze familiegeschiedenis komen de jaren dertig, veertig en vijftig op beeldende wijze tot leven.

Bron: achterkant boek

Omslagontwerp:

Evelien Veenstra

Binnenwerk:

Evelien Veenstra

Jaar van verschijnen:

2022

Druk:

1e druk

EAN:

9789463654852

Bindwijze:

Paperback

Aantal pagina's:

558

Genre:

Biografieën & waargebeurd

Verfilmd?

Voor zover bekend is het boek (nog) niet verfilmd, maar het boek leent zich er goed voor om verfilmd te worden.

Wat vind je van het boek? 

Bij het zien van de schitterende cover van Franciska's onschuldige aarde van Piet van Sabben wil je weten wie het meisje is en wat haar verhaal is. Je vraagt je af hoe ze ooit op de fiets weg moet komen, de fiets lijkt wat te groot voor haar, maar het kan ook zijn dat ze op dat moment de fiets van de fotograaf of fotografe vast heeft en dat ze er zelf achterop heeft gezeten tijdens het fietsen. Mocht dat het geval zijn, dan wil je weten wie de fotograaf of fotografe van de foto is en wat de relatie met het meisje was. In het verhaal kom je erachter hoe het zit met de hoofdpersoon en het fietsen. De titel maakt je nieuwsgierig naar het verhaal. De mooie foto's in het boek maken het boek compleet.

In Franciska's onschuldige aarde van Piet van Sabben vertelt de auteur het levensverhaal van zijn moeder vanaf haar geboorte tot 1956. Ciska heeft een fijne jeugd en trouwt op een gegeven moment met haar grote liefde Bram. Ze krijgen samen vier kinderen. Door de zwakke gezondheid van Bram weet ze niet altijd hoe ze ermee om moet gaan en krijgt mede daardoor geregeld last van depressies. Daarnaast moeten er ook kinderen opgevoed worden, waarbij er bij, vooral de eerste drie, af en toe beginnersfoutjes worden gemaakt die veel ouders zullen herkennen, zoals het te lang alleen laten van de kinderen. Nadat Bram is overleden stort Ciska volledig in en kan ze een tijd niet voor haar kinderen zorgen. Haar kinderen zijn inmiddels gewend dat ze eens in de zoveel tijd uit huis moeten naar elders. Ieder kind reageert er weer anders op. Op een gegeven moment besluit Ciska dat ze de verantwoording voor haar kinderen op zich moet nemen en neemt die met verve op. Inmiddels krijgt ze niet alleen steun van haar (schoon)familie, maar ook van haar oudste zoon, die zich de man in huis voelt. Later ontmoet ze haar tweede man en na lang twijfelen en schuldgevoelens opzij zetten voor haar eerste man, trouwt ze met hem en krijgen ze samen nog een kind. Ook haar tweede huwelijk is een tijd van hoogte- en dieptepunten en heeft Ciska haar momenten dat ze even niet voor haar gezin kan zorgen. Gelukkig heeft ze een man die de signalen herkent en tijdig aan de bel trekt en zegt dat ze even rustiger aan moet doen. De auteur vertelt ook over zijn broers en zus, hoe hun jeugd was en hoe ze bepaalde gebeurtenissen hebben ervaren.

Franciska's onschuldige aarde van Piet van Sabben is een indrukwekkend en aangrijpend verhaal van een sterke vrouw die haar zwakke momenten heeft. Een vrouw die in veel punten standvastig is, zoals met de opvoeding, maar zich met het ouder worden ook aan bepaalde dingen gaat twijfelen doordat bepaalde familieleden en vrienden een andere mening hebben, zoals over het geloof. Dat ze geregeld zwakke momenten beleeft, ligt zeker in haar aard, maar is, als je haar levensverhaal tot 1956 leest, zeker niet verwonderlijk voor hetgeen ze allemaal voor haar kiezen krijgt. Menigeen zou bijvoorbeeld ten onder gaan als zijn of haar partner komt te overlijden. Je krijgt dan ook bewondering voor de manier hoe ze zich uiteindelijk weet op te krabbelen, ook al is dat mede dankzij hulp van haar (schoon)familie en vrienden die niet alleen haar huishouden af en toe overnemen, maar ook haar kinderen af en toe een dagje meenemen. Op een gegeven moment zie je de kinderen groeien tot jongvolwassenen die steeds meer hun eigen weg gaan, dit tot groot verdriet van Ciska, die haar kroost het liefst voor altijd onder haar vleugels had gehouden, ook al wist ze dat dat niet kon. Dit kan voor veel moeders herkenbaar zijn. Door het verhaal van de auteur krijg je een goed beeld van hoe de huwelijken van zijn moeder waren, hoe zijn moeder persoonlijk was en hoe de kinderen opgroeiden. De auteur reflecteert, dankzij brieven, op een gegeven moment over het gezin waarin hij opgroeide en vraagt zich af in hoeverre mensen elkaar echt kennen. Door de schrijfwijze van de auteur komen ook de overleden familieleden van de auteur tot leven.

Voor veel mensen uit een groot gezin kan het verhaal van Franciska's onschuldige aarde van Piet van Sabben geregeld (deels) bekend voor komen, omdat ze zelf ook iets dergelijks hebben meegemaakt of nog steeds geregeld meemaken, zoals bijvoorbeeld de luidruchtige verjaardagsfeesten. Soms moet je lachen om bepaalde stukjes, zoals om tante Bep die op een gegeven moment voor een kast zit waar Cees in moet zijn, de opmerking die ze maakt en wat er daarna gebeurt is beeldend beschreven. 

Het verhaal van Ciska gaat niet alleen over haar en haar gezin, maar ook de gebeurtenissen in de wereld, zoals bijvoorbeeld de Tweede Wereldoorlog, zijn in het verhaal beschreven, omdat het hele gezin die tijd heeft meegemaakt, maar ook bepaalde nieuwsberichten, zoals over vliegtuigongelukken in de jaren vijftig en wat dat met de auteur deed en waarom hem dat zo aangreep. Je hoopt dat de auteur in zijn verdere leven uiteindelijk nog een paar mooie vliegreizen heeft mogen maken met zijn gezin.

Je moet het verhaal overigens wel in het tijdsbeeld plaatsen. Dat wat nu haast ondenkbaar is, dat dat toen heel normaal was, zoals bijvoorbeeld dat kinderen al heel jong aan het werk werden gezet en dat er overal, ook in klassen, gerookt werd. Het verhaal over een leraar die een pijp stopt, is een heel mooi verhaal en kan voor veel vijfenveertigplussers herkenbaar zijn, omdat ze zelf ook iets dergelijks met een leraar hebben meegemaakt.

Kortom; Franciska's onschuldige aarde van Piet van Sabben is een indrukwekkend verhaal over de auteur zijn moeder en het gezin waarin de auteur opgroeide. Het is een verhaal dat voor veel mensen die in een groot gezin opgroei(d)en (deels) herkenbaar kan zijn, zeker wat de familiebijeenkomsten aangaat. Ondanks dat je je soms stoort aan Ciska, heb je tegelijkertijd ook wel bewondering voor haar, dat ze, ook al heeft ze zo haar zwakke momenten, ook sterk kan zijn. Je hebt er begrip voor dat ze soms instort en je vraagt je geregeld af hoe jezelf gereageerd zou hebben. Het verhaal geeft een mooi kijkje in de jaren dertig, veertig en vijftig.

Het boek is onder andere te koop bij bol.com.

Voldeed het boek aan je verwachtingen?

Ja, het boek voldeed aan mijn verwachtingen.

Wat vind je van de cover? 

Het is een schitterende cover die bij het boek past.

Wat vind je van de titel van het boek? 

De titel is erg goed gekozen, past bij het boek.

Wat vind je van de schrijfstijl? 

Het verhaal is op een vertellende, beeldende en vlotte manier geschreven waardoor het verhaal vlot wegleest.

Wat vind je van de opbouw van het verhaal?

Het verhaal is goed opgebouwd. Het verhaal is op een chronologische manier geschreven, waarbij er geregeld teruggeblikt wordt in de tijd als het verhaal erom vraagt.

Zat je direct in het verhaal?

Ja, ik zat direct in het verhaal.

Weet dit boek je aandacht vast te houden?

Ja, het boek weet je aandacht vast te houden.

Is het verhaal geloofwaardig?

Het verhaal is van begin tot eind geloofwaardig.

Zijn de karakters in het boek geloofwaardig?

De karakters zijn stuk voor stuk geloofwaardig.

Zie je de personen groeien?

Ja, je ziet met name de kinderen groeien.

Welke persoon vond je het leukst en waarom? 

Cees, omdat hij weliswaar een lastig kind was, maar tegelijkertijd ook een kind was die zich niet op de kop liet zitten en uiteindelijk een man werd die zijn pad volgt zoals hij denkt dat hij die moet volgen.

En aan wie had je een hekel en waarom? 

Aan de bezetter.

Zou je bevriend kunnen zijn met de hoofdpersoon?

Ja, ik had wel bevriend kunnen zijn met Ciska, ook al verschillen we in veel opzichten van elkaar.

Begrijp je de beweegredenen van de personen?

Van sommige personen begrijp ik ze, ook al keur ik niet alles goed, van andere personen begrijp ik ze niet.

Wat vond je van de locaties in het boek? 

Haarlem en Rotterdam zijn mooie steden en ook de andere plaatsen klinken mooi.

Zou je in de tijd dat het boek zich afspeelt kunnen leven?

Ja, ik had wel in die tijd kunnen leven. Ondanks dat het leven indertijd niet altijd makkelijk was, was het toch rustiger en gemoedelijker dan vandaag de dag.

Heeft de auteur je kunnen raken?

Ja, de auteur heeft me weten te raken met heel zijn verhaal.

Mooie quote in het boek: 

Al die hartelijkheid en vriendschap, zo overvloedig als melk die maar blijft overkoken.

Zou je het boek aanraden? 

Ik kan iedereen het boek aanraden.

Voor welke doelgroep zou dit boek geschikt kunnen zijn?

Voor eenieder die van waargebeurde levensverhalen houdt.

Hoeveel sterren geef je het boek? 

5 sterren.

Ga je het boek nog een keer lezen? 

Nee, ik ga het boek niet nog een keer lezen.

Ga je het boek houden of geef je het weg? 

Ik ga het boek weggeven.

Houdt het boek je nog lang bezig nadat je het uit had?

Ik denk wel dat het boek me (onbewust) nog even bezig gaat houden.

Ga je vaker een boek van deze auteur lezen? 

Ja, dat ga ik zeker.

Leesfragment:

Ga naar de website van Elikser UITGEVERIJ om een leesfragment van het boek te lezen.

Website van de uitgever:

Elikser UITGEVERIJ