Leraar In Oorlogstijd - Mart Benders

Van Karakter Uitgevers mocht ik dit boek lezen en recenseren. Ik wil ze daar hartelijk voor danken.

Subtitel:
Reconstructie van een vader

Waar gaat het boek over? 
Johan Benders, charismatisch leraar Nederlands en geschiedenis aan het Amsterdams Lyceum, wordt op 5 april 1943 door de Duitsers opgepakt en opgesloten in het Huis van Bewaring aan de Amstelveenseweg. Hij wordt niet alleen verdacht van hulp aan Joden, maar ook van betrokkenheid bij de aanslag op het bevolkingsregister in Amsterdam. Omdat hij bang is dat hij onder druk van de martelingen zal doorslaan, springt hij van de derde ring in de gevangenis naar beneden. Hij overleeft zijn val niet.
Mart Benders wordt enkele maanden na de dood van haar vader geboren. Lange tijd heeft zij geen weet van de rol die haar vader in de Tweede Wereldoorlog vervuld heeft. Over de oorlog werd niet gesproken. Als zij zelf leerling wordt aan het Amsterdams Lyceum, de school waaraan haar vader tot aan zijn dood les gaf, loopt ze rond in een wereld die haar vader beter kende dan zij.
Leraar in oorlogstijd is de reconstructie van een vader. Aan de hand van brieven, foto's en verhalen van mensen die haar vader gekend hebben, en die hem als leraar gehad hebben, leert Mart haar vader kennen en weet zij hem een waardige plek te geven. Niet alleen in haar herinnering, maar ook in onze collectieve geschiedenis.

Bron: bol.com.

Over de auteur:
Mart Benders werd in augustus 1943 geboren. Ze heeft twee oudere zussen. Na de oorlog ging ze zelf naar het Amsterdams Lyceum en studeerde ze aan de conservatoriumafdeling van het Muzieklyceum te Amsterdam. Ze is als fluitist verbonden geweest aan het Radio Filharmonisch Orkest.

Bron: achterkant boek

Omslagontwerp:
Villa Grafica

Binnenwerk:
ZetSpiegel, Best

Jaar van verschijnen:
2019

EAN:
9789045219721

Bindwijze:
Paperback

Aantal pagina's:
232

Genre:
Geschiedenis

Verfilmd?
Het boek is (nog) niet verfilmd en ik verwacht ook niet dat dat gaat gebeuren, want daar leent dit boek zich niet voor.

Prijs:
€19,99

Wat vind je van het boek? 
Bij het zien van de schitterende cover van Leraar in oorlogstijd van Mart Benders verwacht je niet dat er een heftig verhaal achter zit. De titel spreekt boekdelen. Je verwacht een boek te gaan lezen over een leraar die vertelt hoe het is om een leraar in oorlogstijd te zijn en tegelijkertijd een gezin te onderhouden, daar tijd voor vrij te maken. Het verhaal blijkt iets anders te liggen.
In het voorwoord vertelt Mart Benders hoe zij er op kwam om dit boek te schrijven, waarom ze niet eerder een zoektocht is gestart, waarom ze niet wilde dat het verhaal van haar vader verloren zou gaan, maar behouden moest blijven. Daarnaast vertelt ze hoe ze het boek vorm heeft gegeven.
Het is niet alleen het verhaal van Johan Benders, hoewel hij wel de hoofdpersoon is en het voornamelijk over hem gaat, gaat het ook over het Amsterdams Lyceum. Een school die voor veel leerlingen van toen heel belangrijk zou zijn in de Tweede Wereldoorlog en daarna. Waar veel Joodse leerlingen op andere scholen niet (meer) terecht konden, konden ze dat wel op het Amsterdams Lyceum, waar de lessen zelfs werden aangepast. Het verhaal vertelt ook hoe het Lyceum streng in de gaten werd gehouden opdat men wel les gaf zoals dat in de oorlog moest.
Via brieven, foto's, dagboekfragmenten en persoonlijke verhalen van mensen die Johan Benders hebben gekend, krijg je een heel goed beeld van wie hij was, wat voor leraar hij was, wat voor man hij was, hoe hij als echtgenoot en vader was, wat voor rol hij in het verzet heeft gespeeld en waarom hij zelfmoord pleegde. Dat laatste zegt heel veel over hem en, hoe naar ook, je kan er alleen maar begrip voor hebben.
Mart Benders vertelt daar tussendoor hoe haar jeugd was, hoe haar moeder verder ging nadat haar man was opgepakt en later te horen kreeg dat haar man niet meer leefde, wat voor moeder haar moeder was. Hoe haar moeder geprobeert heeft om naast haar dochters een goede jeugd te bezorgen, ook voor anderen altijd klaar te staan, om te hulp te schieten als dat moest. Je kan alleen maar bewondering hebben voor hoe ze zich al die jaren heeft gered en achteraf begrijp je wel waarom ze liever niet over haar man en de oorlog sprak.
Kortom; Leraar in oorlogstijd van Mart Benders is een boeiend verhaal over de zoektocht naar wie Johan en Di Benders waren, hoe hun jeugd was, hoe ze elkaar ontmoet hebben, hoe hun huwelijk was en wat hun rol in het verzet was. Waarom Di niet over haar man en de oorlog kon of wilde praten na de oorlog. Ook is er nog een verslag over een bevriend Joods echtpaar van haar ouders waarin je kan lezen hoe groot de impact van de Holocaust was, de bezetters te werk gingen om de Joden op te pakken.

Voldeed het boek aan je verwachtingen?
Ja, dat deed het boek.

Wat vind je van de cover? 
Die is schitterend.

Wat vind je van de titel van het boek? 
Die is heel goed gekozen.

Wat vind je van de schrijfstijl? 
Over het algemeen vlot en beeldend.

Hoe origineel is het verhaal?
Heel erg origineel.

Wat vind je van de opbouw van het verhaal?
Die is goed.

Zat je direct in het verhaal?
Ja, ik zat er direct in.

Weet dit boek je aandacht vast te houden?
Ja, dat weet het boek zeker.

Welke persoon vond je het leukst en waarom? 
Johan Benders omdat hij een man met een gouden hart was.

En aan wie had je een hekel en waarom? 
Ik ben er nog niet uit aan wie ik een grotere hekel heb.

Zou je bevriend kunnen zijn met de hoofdpersoon?
Dat denk ik wel.

Wat vond je van de locaties in het boek? 
Amsterdam is een mooie stad en Amstelveen lijkt me een mooie plaats.

Zou je in de tijd dat het boek zich afspeelt kunnen leven?
Tijdens de oorlog niet, maar de tijd erna wel.

Heeft de auteur je kunnen raken?
Ja, dat heeft ze zeker. Het verhaal van haar vader heeft me geraakt. Je pleegt niet zomaar zelfmoord, daar moet dan wel een goede reden voor zijn en die had hij. Je vraagt je af wat er door hem heen gegaan moet zijn vlak voor hij sprong. Toch getuigt het ook van moed om niemand te willen verraden dat je tot zo'n daad komt, hoe verschrikkelijk het ook is voor zijn gezin.

Mooie quote in het boek: 
Kleine oorlogsgeschiedenissen zijn ook belangrijk.

Zou je het boek aanraden? 
Ik kan iedereen het boek aanraden.

Voor welke doelgroep zou dit boek geschikt kunnen zijn?
Voor een ieder die geïnteresseerd is in verhalen over de Tweede Wereldoorlog.

Hoeveel sterren geef je het boek? 
4 sterren.

Ga je het boek nog een keer lezen? 
Misschien.

Ga je het boek houden of geef je het weg? 
Het is een recensie-exemplaar, die mag terug in de boekenkast.

Houdt 't boek je nog lang bezig nadat je het uit had?
Ik denk niet dat het boek mij lang bezig gaat houden.

Ga je vaker een boek van deze auteur lezen? 
Misschien wel, hangt van het boek af.

Leesfragment:
Ga naar de website van Karakter Uitgevers om een leesfragment te lezen.

Website van de uitgever:
Karakter Uitgevers B.V.